ΣΥΝΔΕΣΗ / ΕΓΓΡΑΦΗ
Γράφει η Γιούλη Φιλιππίδου
Υπάρχουν κάποια βιβλία που μεγάλωσαν πολλές γενιές και έχουν σηματοδοτήσει τα παιδικά και νεανικά χρόνια πολλών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Οι ενδιαφέρουσες ιστορίες που διηγούνται έχουν εμπνεύσει ακόμα και το Hollywood, αφού πολλά από αυτά έχουν μεταφερθεί και στη μεγάλη οθόνη. Πρόκειται για λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά που έχουν ακουστά ακόμα και άνθρωποι που δεν αγαπούν ιδιαίτερα το διάβασμα, καθώς είναι πλέον κλασικά. Άλλωστε όλοι έχουν τουλάχιστον ένα από αυτά στη βιβλιοθήκη του σπιτιού τους.
Η ιστορία του μικρού ορφανού Ρεμί μάς χαρίζει στιγμές μεγάλης συγκίνησης, αλλά και διδάσκει να μην εγκαταλείπουμε τον αγώνα. Αξίες όπως η φιλία, η αλληλεγγύη, η οικογενειακή αγάπη, η προσφορά στο συνάνθρωπο πηγάζουν από τις σελίδες του κλασικού πια μυθιστορήματος.
Σύμφωνα με πολλούς, είναι το καλύτερο παιδικό βιβλίο που έχει γραφτεί ποτέ. Όταν συντρίβεται ένα αεροπλάνο στην έρημο της Σαχάρας, ο πιλότος γνωρίζει έναν μικρό πρίγκιπα ο οποίος βλέπει τον κόσμο μέσα από τα μάτια ενός παιδιού. Διάφοροι συμβολισμοί σε όλο το βιβλίο βάζουν τους αναγνώστες σε σκέψεις για θέματα όπως η υπευθυνότητα και η το να είναι κανείς ανοιχτόμυαλος.
Άλλη μια ιστορία για την ορφάνια, την κοινωνική ανισότητα, την αδικία, αλλά και την αγωνιστικότητα που τελικά ανταμείβεται, όπως επίσης η ηθική ακεραιότητα και η πίστη σε αρχές και αξίες. Οι καλοί και οι κακοί χαρακτήρες του έργου αναμετρώνται με πολλούς τρόπους, ενώ η επικράτηση του δικαίου στέλνει το δικό της μήνυμα στους μικρούς αναγνώστες.
Όι ευφάνταστες περιπέτειες της μικρής Αλίκης σε μια παράξενη όσο και γοητευτική χώρα κρατάει τη δημοτικότητά της εδώ και πάνω από ενάμιση αιώνα, ενώ κερδίζει μικρούς και μεγάλους αναγνώστες. Μέσα από τη φαινομενικά παιδαριώδη αφήγηση, ο συγγραφέας δίνει ποικιλία χαρακτήρων και μέσα απ’ αυτούς άφθονα μηνύματα ζωής.
Αφηγητής στο πρώτο και τελευταίο αυτό παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο της συγγραφέως είναι ένα άλογο που ακούει στο όνομα Μαύρη Καλλονή (Black Beauty). Το βιβλίο αρχίζει από την εποχή που το άλογο είναι ένα νεαρό πουλάρι και το παρακολουθεί στις περιπέτειες και τις ανατροπές της ζωής του δίνοντας έμφαση στην αφοσίωσή του στους ανθρώπους που το φροντίζουν με αγάπη, μια αφοσίωση που φτάνει μέχρι την αυτοθυσία.
Δεν θεωρείται άδικα ένα από τα καλύτερα παιδικά βιβλία όλων των εποχών. Παρά τις σκανταλιές και τις επικίνδυνες καταστάσεις όπου μπλέκει, ο μικρός πρωταγωνιστής καταφέρνει να γίνεται συμπαθής. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο είναι σκόπιμο το βιβλίο να διαβάζεται με κάποιον απ’ τους μεγαλύτερους, ώστε να αναλύονται οι «αταξίες» του ήρωα με τρόπο εποικοδομητικό και να μην καλλιεργείται η τάση προς μίμησή του.
Στις αρχές του 20ού αιώνα μια οικογένεια προσπαθεί να επιβιώσει στο Μπρούκλιν παρά τις οικονομικές δυσκολίες. Η πρωταγωνίστρια, Φράνσι, μαθαίνει όμως να παλεύει συνεχώς και να δυναμώνει, όπως ακριβώς και το μεγάλο δέντρο που βρίσκεται στην αυλή τους.
Η Γερμανοεβραία Άννα Φρανκ, στην αρχή της εφηβείας της, κρύβεται μαζί με την οικογένειά της σε κάποιο σπίτι στο Άμστερνταμ για να αποφύγουν τη σύλληψη από τους Ναζί. Κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού το κορίτσι κρατά ημερολόγιο, όπου καταγράφει την ζωή στο καταφύγιο, αλλά και τις προσωπικές της σκέψεις και συναισθήματα.
Ένα συγκινητικό μυθιστόρημα που τοποθετείται κατά των φυλετικών διακρίσεων και θεωρείται ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που διαφοροποίησαν την στάση των λευκών Αμερικανών απέναντι στους Αφροαμερικανούς και το θεσμό της δουλείας κατά τον 19ο αιώνα. Αφηγείται την ιστορία του Θωμά και της Ελίζας που πωλούνται από τον καλό τους αφέντη λόγω χρεών. Ποια θα είναι άραγε η κατάληξή τους;
Το έργο του, αμφιλεγόμενου για τις ιδέες του, συγγραφέα και ιερωμένου διαβάζεται ανελλιπώς εδώ και τριακόσια χρόνια. Μέσα στη συναρπαστική του αφήγηση συνυφαίνονται ταξιδιωτικές πληροφορίες και εντυπώσεις με ιστορίες φαντασίας.
Είτε πρόκειται για μυθιστορήματα είτε για ιστορίες φαντασίας, τα βιβλία της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας, βρίθουν από συμβολισμούς. Με πρωταγωνιστές παιδιά, κατά κύριο λόγο, εξιστορούν γεγονότα που μαγνητίζουν μικρούς και μεγάλους αναγνώστες και περνούν ενδιαφέροντα μηνύματα.
Νέα, παλιά ή..αρχαία – έχουμε συμπεριλάβει ακόμα και τους μύθους του Αισώπου – τα παρακάτω βιβλία έχουν κάτι παραπάνω από αξιόλογο να σας προσφέρουν.
Όταν η δαιμόνια Δόνα Τερηδόνα πληροφορείται πως η Λουκία έχει πιο λαμπερό χαμόγελο απ’ την ίδια, αποφασίζει να το καταστρέψει ανοίγοντας ένα ζαχαροπλαστείο απέναντι απ’ το σπίτι της. Η Λουκία περιποιείται καθημερινά τα δόντια της με προσοχή. Θα καταφέρει όμως να ξεφύγει από την πλεκτάνη που έχει στηθεί εναντίον της;
Πρόκειται για ένα από τα πιο κλασικά ελληνικά βιβλία παιδικής λογοτεχνίας. Η ιστορία αφηγείται τις περιπέτειες μιας παρέας συμμαθητών που περνούν τις διακοπές τους στο βουνό. Εκεί μαθαίνουν πολλά καινούρια πράγματα σχετικά με τα βουνά και τη φύση, αλλά και πώς να συνεργάζονται μεταξύ τους.
Κλασική επιλογή που φέρνει το παιδί μέσα από ευχάριστες και εύληπτες αφηγήσεις μπροστά στις μεγάλες αλήθειες της ζωής. Οι πρωταγωνιστές είναι συνήθως ζώα, αλλά ζώα που σκέφτονται, αισθάνονται και μιλούν όπως οι άνθρωποι. Καταστάσεις όπως η φιλία, η πονηριά, η ευγνωμοσύνη, η αχαριστία, η ανθρωπιά, η ευπιστία και πολλά άλλα, δίνονται παραβολικά και αποτελούν μαθήματα σοφίας.
Η συγγραφέας χάρισε στα ελληνικά γράμματα μερικά από τα ωραιότερα λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά. Τέσσερα αδερφάκια από την Αλεξάνδρεια φιλοξενούνται για το καλοκαίρι στο σπίτι θείων τους στην Καστέλα. Πρωταγωνιστής ο Αντώνης, που με τον ζωηρό και ατίθασο χαρακτήρα του δημιουργεί προβλήματα, αλλά και ακέραιος, αφού παραδέχεται τίμια και θαρραλέα κάθε του σκανταλιά.
Οι αγώνες και οι αγωνίες του Μέλιου, ενός φτωχού αγοριού στην αρχή της εφηβείας, για να επιβιώσει, να μορφωθεί…να προκόψει. Τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, οι απορίες και οι προβληματισμοί για τον κόσμο, όλα συγκερασμένα με άφθονο χιούμορ, ενίοτε πικρό, από την αριστοτεχνική πένα του συγγραφέα.
Μία προσπάθεια εξοικείωσης των παιδιών με τη «δεύτερη οικογένεια», που προκύπτει όταν οι γονείς ξαναπαντρεύονται. Οι δυσκολίες, η προσαρμογή, η αφέλεια, τα τραύματα, οι προσδοκίες, περιγράφονται χωρίς να εξωραΐζονται, με ρεαλισμό, αλλά και ευαισθησία και κατανόηση του ψυχικού κόσμου των παιδιών.
Μπορεί να μην έχουμε φτάσει ούτε στα μισά του αιώνα που διανύουμε, αλλά κάποιοι συγγραφείς έχουν ήδη προλάβει να δημιουργήσουν λογοτεχνικά διαμάντια για τις τρυφερές ηλικίες της παιδικής, προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας.
Στη λίστα μας με λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά του 21ου αιώνα θα βρείτε μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας, περιπέτειες και πολλά ακόμα είδη. Κάθε ένα από αυτά έχει τη μοναδική ικανότητα να ταξιδεύει τα παιδιά, και ενίοτε τους μεγάλους, σε κόσμους που εξυμνούν το ήθος και σέβονται το διαφορετικό.
Πρόκειται για την ιστορία του Hiccup (Λόξιγκας), ενός αγοριού στην εφηβεία που είναι γιος του αρχηγού της φυλής των τριχωτών χούλιγκαν. Είναι μια φυλή των Βίκινγκ που δίνει μεγάλη σημασία στη σωματική δύναμη. Ο Λόξιγκας, αν και διαφέρει αρκετά από τους υπόλοιπους, καλείται να πιάσει κι αυτός έναν δράκο.
Ο Θωμάς Q.Bit είναι ένας μαθητής λυκείου. Περνά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του στο ίντερνετ. Μια μέρα, χακάρει μια μεγάλη εταιρεία ηλεκτρονικών παιχνιδιών με αποτέλεσμα να ταξιδέψει στο χρόνο και να βρεθεί στο 1944 και να αντιστέκεται στους Ναζί. Καθώς προσπαθεί να αντιληφθεί τι γίνεται, αρχίζει και προβληματίζεται για θέματα που δεν είχε σκεφτεί ως τώρα.
Στην πόλη Swindon της Αγγλίας ένας δεκαπεντάχρονος βρίσκει τον σκύλο του γείτονά του δολοφονημένο. Ο Κρίστοφερ, που είναι και ο αφηγητής της ιστορίας και βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού, προσπαθεί να ανακαλύψει ποιος είναι ο δολοφόνος. Οι ξεχωριστές ικανότητες και αδυναμίες του άλλοτε τον οδηγούν πιο κοντά στην εξιχνίαση της υπόθεσης και άλλοτε πιο μακριά.
Από το πρώτο κιόλας βιβλίο της σειράς οι αναγνώστες καταλαβαίνουν ότι έχουν να κάνουν με μια δυσάρεστη ιστορία. Τρία ορφανά αδέλφια, οι Βάιολετ, Κλάους και Σάνι, καλούνται να ζήσουν με τον Κόμη Όλαφ. Εκείνος όμως είναι ένας πολύ κακός άνθρωπος και προσπαθεί να κλέψει την κληρονομιά τους.
Αν και γράφτηκε το 1997, αποτελεί αναμφισβήτητα ένα λογοτεχνικό βιβλίο για παιδιά – ορόσημο του αιώνα μας. Ο Χάρι είναι ένα παιδί ορφανό που μεγαλώνει με τους θείους του. Δεν τον αγαπούν και τον αναγκάζουν να κοιμάται σε έναν πολύ μικρό χώρο κάτω από τη σκάλα του σπιτιού. Μια μέρα, ο Χάρι λαμβάνει πρόσκληση για να φοιτήσει στη Σχολή Χόγκουαρτς για Μαγείες και Ξόρκια.
Ο Μάλκολμ είναι ένα εντεκάχρονο αγόρι που ζει και εργάζεται στο πανδοχείο των γονιών του στην Οξφόρδη. Κάθε άνθρωπος έχει έναν δαίμονα που μπορεί να πάρει και τη μορφή ζώου. Έτσι και ο Μάλκολμ έχει έναν δαίμονα με το όνομα Άστα, ο οποίος μπορεί να πάρει διάφορες μορφές.
Η Χέιζελ είναι ένα δεκαεξάχρονο κορίτσι που έχει διαγνωστεί με καρκίνο του θυρεοειδούς. Στην ομάδα υποστήριξης στην οποία πηγαίνει γνωρίζει τον δεκαεπτάχρονο Ογκάστους που έχει χάσει το δεξί του πόδι. Μαζί ανακαλύπτουν υπέροχα συναισθήματα καθώς αναζητούν τον αγαπημένο τους συγγραφέα.
Από διακρίσεις τοπικών φορέων, όπως το κρατικό βραβείο λογοτεχνίας, μέχρι το γνωστό σε όλους Πούλιτζερ, τα παρακάτω βιβλία και οι συγγραφείς τους είχαν την τιμή να αναγνωριστούν ανάμεσα σε χιλιάδες άλλα. Επιλέξαμε πέντε από τα καλύτερα ελληνικά και ξένα βραβευμένα παιδικά βιβλία για αναγνώστες που βρίσκονται στη σχολική ηλικία αλλά και εφήβους. Είναι βιβλία προηγουμένων δεκαετιών αλλά και πιο μοντέρνα, που φέρνουν σε πρώτο πλάνο τη διαμάχη των ηρώων με διάφορες αντιξοότητες αλλά και με τον ίδιο τους τον εαυτό.
Τα γεγονότα του μυθιστορήματος λαμβάνουν χώρα στη Σάμο το 1936. Στο σπίτι όπου ζουν οι δύο αδερφές, η Μυρτώ και η Μέλια, βρίσκεται ένα καπλάνι, μια βαλσαμωμένη τίγρη μέσα στη βιτρίνα. Τα δυο κορίτσια έχουν γαλουχηθεί με ιστορίες από την ελληνική μυθολογία. Η δικτατορία του Μεταξά όμως έρχεται να δώσει τέλος στην αθώα ματιά με την οποία έβλεπαν τον κόσμο μέχρι τώρα. Παρόλο που είναι το πρώτο μυθιστόρημα της συγγραφέως, το “Καπλάνι της Βιτρίνας” είναι ένα από τα πιο γνωστά βραβευμένα παιδικά βιβλία.
O Γουίλι Γουόνκα, ιδιοκτήτης εργοστασίου σοκολάτας, κηρύσσει έναν διαγωνισμό. Μέσα σε πέντε συσκευασίες σοκολάτας υπάρχει από ένα εισιτήριο για ξενάγηση στο εργοστάσιο. Ένα από αυτά το κερδίζει ο Τσάρλι, ένα παιδί με πολύ καλό χαρακτήρα, σε αντίθεση με τα τέσσερα παιδιά που βρίσκουν τα υπόλοιπα εισιτήρια. Πρόκειται για ένα πολυδιαβασμένο βιβλίο, από τα καλύτερα όλων των εποχών, αφού εδώ και χρόνια αποτελεί κομμάτι της διδακτέας ύλης σε πολλές χώρες. Ταυτόχρονα αποτελεί και μια πολύ επιτυχημένη κινηματογραφική μεταφορά που την καθιστά μια από τις πολυαγαπημένες οικογενειακές ταινίες.
Η Matilda είναι ένα έξυπνο κορίτσι που αγαπάει να μαθαίνει συνεχώς καινούρια πράγματα. Οι γονείς της δεν την στηρίζουν και την στέλνουν σε ένα σχολείο με μια φρικτή διευθύντρια που μισεί τα παιδιά. Εκεί γνωρίζει την Μις Μέλι, τη δασκάλα του τμήματός της. Η μεγάλη επιτυχία του ευφάνταστου λογοτεχνικού βιβλίου για παιδιά συνέβαλε στο να γίνει ταινία, αλλά και μιούζικαλ.
Η περιπετειώδης φύση του νομπελίστα συγγραφέα αποτυπώνεται στο αφήγημα, όπου ένας γέροντας ψαράς δείχνει απίστευτη επιμονή στο να πιάσει έναν ξιφία θέλοντας να αποδείξει ότι ακόμα έχει ακμαίες τις δυνάμεις της τέχνης του. Ανάμεσα σε πολλά άλλα βραβεία, το βραβευμένο αυτό βιβλίο για παιδιά 12 έτων και άνω έχει λάβει και το Πούλιτζερ.
Ο δεκαεννιάχρονος Άλεκ βιντεοσκοπεί τη δολοφονία ενός συμφοιτητή του, την ίδια ώρα που η συμφοιτήτριά του, Σιμόν, εξαφανίζεται. Αρχίζει λοιπόν να δημιουργείται ένα μυστήριο μέσα σε μια πόλη όπου όλα βιντεοσκοπούνται από τις Αρχές και όπου επικρατεί ένα καθεστώς φόβου από τρομοκρατικά χτυπήματα. Άλλο ενα βραβευμένο βιβλίο για παιδιά 12+ ετών που πρέπει να έχετε στη συλλογή σας.
Το πλήρες άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε στο www.parentshub.gr
Από το 1957 το βιβλιοχαρτοπωλείο μας δίνει λύσεις σε κάθε ανάγκη γραφικής ύλης στην πόλη της Κοζάνης. Με οδηγό την μακρόχρονη εμπειρία μας, τώρα και σε όλη την Ελλάδα.
